Natuurgeneeskunde in het dierenasiel

Tekst: Nicolette Bloemendaal | Beeld: Maud Velders

Nicolette behoorde tot de eerste lichting Silverlinde-studenten. Na haar afstuderen heeft ze de natuurgeneeskundige kennis weten te integreren in het dierenasiel waar ze sinds 2013 tevens beheerder van is. Haar verhaal, van student naar de toepassing van natuurgeneeskunde in het asiel, lees je hieronder.

Hoe het begon
Na een paar jaar in een asiel in de VS te hebben gewerkt, begon ik na terugkomst in 1997 als vrijwilliger bij Dierentehuis Stevenshage in Leiden. In mijn vrijwilligerswerk hielp ik o.a. bij het spreekuur in het asiel en kreeg groot respect voor de dierenartsen die zich inzetten voor de asieldieren. Toch liepen we regelmatig tegen kwesties aan met zowel fysieke als mentale uitdagingen die niet direct met reguliere geneeskunde te verhelpen waren. En verbaasde ik me soms over de strikte “aandoening A krijgt behandeling Z” aanpak.

Silverlinde
Toen zag ik op een dag een artikel in het tijdschrift – ja ja kinderen, die lazen we toen nog – ‘Hondenmanieren’ over Silverlinde. Het was een flinke sprong – ik had me eigenlijk nog nooit verdiept in natuurgeneeskunde – maar de toenmalige asielbeheerder gaf me het zetje dat ik nodig had en ik schreef me in. En ik vond het ge-wel-dig. Elke zaterdag zat ik in het klaslokaal alle aangeboden kennis en kunde als een spons op te zuigen. Ik vraag me nog wel eens af wat Margriet gedacht moet hebben van die grijns die op mijn gezicht gebeiteld was…

Natuurgeneeskunde voor de asieldieren
In 2003 studeerde ik af aan de opleiding Veterinaire Natuurgeneeskunde van Silverlinde, als een van de eerste studenten of misschien zelfs wel dé eerste, ik weet het werkelijk niet meer.
Kort na mijn afstuderen kreeg ik de kans om betaald te gaan werken bij Dierentehuis Stevenshage als administratief medewerker en fondsenwerver.
Ik startte een kleine adviespraktijk en behandelde in mijn vrije tijd asieldieren. Langzamerhand begonnen de natuurgeneeskundige uitgangspunten waarvan ik in die vijf jaar studie overtuigd was geraakt, hun weg te vinden naar allerlei aspecten van het asiel als bedrijf. Het was verbazingwekkend hoe universeel en eigenlijk ook makkelijk die uitgangspunten toepasbaar bleken.

Ieder individu krijgt een eigen aanpak
“Ieder individu is anders” geldt niet alleen voor de strikt natuurgeneeskundige behandeling, maar zeker ook op andere terreinen. Niet simpelweg één soort voeding uitkiezen voor alle katten of klakkeloos dezelfde training aan alle honden aanbieden. Passend herplaatsen is maatwerk. Welke vrijwilligers laat je met welke dieren omgaan. Welke medewerkers krijgen welke taken. Zelfs bij de regulier medische aanpak kun je jezelf altijd afvragen: wat is nou het beste voor dit dier op dit moment.

Fysiek/mentaal/energetische opbouw
Zoals je bij een levend wezen zou kijken naar hun fysieke, mentale en energetische toestand, zijn we dat ook bij ons bedrijf gaan doen.
Is het gebouw praktisch ingedeeld, met zorg ingericht, wordt het met aandacht en liefde schoongemaakt en onderhouden?
Hoe gedragen de medewerkers zich tegen klanten, vrijwilligers en elkaar? Vormen de medewerkers een team of zijn er onderhuidse kwesties?
En hoe is het met de energetische toestand van het bedrijf? Hoe is de balans tussen licht en liefde? Hoe kunnen we die handhaven of verbeteren?
Als deze drie aspecten voldoende aandacht krijgen, bereik je makkelijker balans. Waardoor collega’s  happy zijn, elkaar ruimte gunnen om zich te uiten wat een sfeer creëert die zich vertaalt naar klanten en vrijwilligers én uiteraard de dieren.

Maatregelen & middelen
Ik denk dat dit begrip in een van de eerste lessen van Margriet ter sprake kwam (en, naar ik me voorstel, nog steeds komt). Natuurgeneeskunde is niet alleen een kwestie van een regulier medicijn vervangen door een natuurlijk middel maar vooral ook kijken wat je daarnaast kunt aanpassen in het dagelijks leven. In een asiel is stress aan de orde van de dag. Vreemde geuren, vreemde geluiden, onbekende mensen, veel soortgenoten in de directe nabijheid, vele bronnen van stress. Bij Stevenshage maken we voor het verminderen van het stressniveau vooral gebruik van maatregelen. Voedselverrijking, omgevingsverrijking, schuilplekken, bevorderen van natuurlijk gedrag, training, spelletjes, naar wens veel of weinig interactie met mensen, TTouch, massage, behendigheid en balanswerk: allemaal methoden om stress te helpen verlichten. In specifieke gevallen zetten we uiteraard ook middelen in en kiezen vaak voor kruiden, voedingssupplementen, samengestelde middelen en Bach bloesems.

De natuurgeneeskundige driehoek
In 2013 werd ik beheerder. In de dierenhulpwereld heerste er destijds vaak een “sinds ik de mensen ken, heb ik de dieren lief” mentaliteit. Onze insteek: zonder mensen, geen nieuwe baasjes. Zonder mensen, geen inkomsten. Kortom, zonder mensen geen asiel.
Zorgen voor asieldieren betekent wat mij betreft ook zorgen voor mensen en de wereld. Het asiel is onderdeel van de maatschappij en wij zorgen daarom voor alle levende wezens die zich in, op, rond, boven en onder het asielterrein bevinden. Stapje voor stapje bouwen we zo de bestaande driehoek asieldier-asielmens-asielgebouw uit naar een situatie waarin Stevenshage niet alleen een onderdeel is van de fysieke omgeving maar ook een steentje probeert bij te dragen aan de samenleving.

Tenslotte
De veranderingen in de loop der tijd waren niet perse allemaal bewust maar een min of meer logisch gevolg van hoe ik tegen de wereld ben gaan aankijken door mijn tijd bij Silverlinde en door alle inspirerende mensen en dieren die ik daarbij tegenkwam.
Zoals ik het nu opschrijf, klinkt het natuurlijk allemaal erg ideaal. We lopen echt niet alle dagen met bloemenkransen op het hoofd zingend door het gebouw. Wel weten we dat er goede dagen en minder goede dagen zullen zijn en dat de een zonder de ander niet zou bestaan. En dat je misschien niet de wereld zult veranderen door één dier te helpen maar dat je wel degelijk de wereld van dat ene dier ten goede kunt veranderen.*

Ik zit nog vol plannen voor ‘mijn’ dierentehuis. Sommige van die plannen zullen worden uitgevoerd, andere zijn misschien minder succesvol. Maar altijd zullen ze gestoeld zijn op de basis die meer dan twintig jaar geleden bij Silverlinde is gelegd.

Meer lezen over ons dagelijks leven? We hebben een prachtig boek gemaakt vol verhalen over de dieren en mensen van Dierentehuis Stevenshage. Het is voor € 19,95 te bestellen via onze website: www.dierenasielleiden.nl/product/intussen-in-het-asiel-belevenissen-van-dieren-en-mensen/

De gehele opbrengst komt ten goede aan de asieldieren!

* Citaat van Karen Davison