Hoi beste lezer,

Graag wil ik me even voorstellen: ik ben Vicky, een zelfstandige pensionstaluitbaatster, mama van 2 kinderen, paardenliefhebster en kruidenfanaat. Ik ben recent afgestudeerd aan de Silverlinde in de richting Kruidengeneeskunde voor dieren. Eveneens ben ik begin september gestart aan mijn tweede jaar in de opleiding tot herborist.

Verder heb ik een nieuw ‘project’ in de stijgers staan: Groenere Paarden. Met Groenere Paarden wil ik graag tonen dat duurzaamheid, natuur en paarden door één deur kunnen. Dit ga ik doen door adviezen te geven en workshops te organiseren waar zowel mens als dier beter van zullen worden. Toen me gevraagd werd om enkele receptjes te schrijven voor deze nieuwsbrief, werd ik instant enthousiast. Maar waar moest ik beginnen? Er zijn immers zoveel leuke, natuurlijke bereidingen die er gemaakt kunnen worden. Omdat we bijna voor het najaar staan, leek het me wel leuk om wat recepten te delen om onszelf wat te verwennen. Ik hoop dat jullie even veel plezier hebben als ik met het bereiden van deze recepten. (En dat iedereen van even een zen-momentje heeft tijdens het gebruik van de productjes.)
Liefs,
Vicky

P.S.: moesten jullie vragen hebben over de bereidingen of over iets anders, dan mogen jullie me mailen op groenere.paarden@gmail.com.
Groenere Paarden is ook terug te vinden op Facebook en Instagram.

De basis: een maceraat maken.
De basis van de meeste balsems en crèmes is een maceraat. Dit is een draagolie waarin plantmateriaal wordt gedaan zodat de – in olie oplosbare – inhoudsstoffen af worden gegeven aan de olie. Vanuit de herboristenopleiding werken we het liefst met gestandaardiseerde maceraten. Dit houdt in dat we steeds met dezelfde verhoudingen werken. Voor vers plantmateriaal is dit 1 gewichtsdeel kruid op 1 gewichtsdeel draagolie (of 1:1). Gedroogde kruiden hebben dan weer een andere verhouding, nl. 1 gewichtsdeel plantmateriaal op 5 gewichtsdelen draagolie (of 1:5). (In sommige gevallen lap ik dit regeltje aan mijn laars en werk ik puur op het gevoel)
Soms kan het zijn dat je niet voldoende olie hebt om al het afgewogen plantmateriaal in de olie te laten trekken. Dan is een dubbele (en soms derde) maceratie nodig. Je afgewogen materiaal wordt dan in 2 of meerdere delen aan de olie toegevoegd.

De keuze van de draagolie – ook wel basisolie genoemd – is ook niet onbelangrijk. Elke olie heeft specifieke eigenschappen die bepalend zijn voor het eindresultaat. Kies steeds voor een basisolie die tegen hitte kan (bij een warme maceratie is dit rond de 65° à 70°C). Wanneer je een olie gaat gebruiken die niet geschikt is voor de benodigde werktemperatuur, dan wijzigt de chemische samenstelling en ga je belangrijke inhoudsstoffen verliezen of veranderen. Voor de volgende bereidingen zijn amandel- of olijfolie de beste keuzes. Verder is de manier waarop je gaat macereren niet onbelangrijk. Je kan voor koude maceratie kiezen, wat ik zelf een enorm fijne manier van werken vind, maar dan moet je wel enkele weken wachten tot je maceraat klaar is. Het is ook niet onbelangrijk om elke dag even wat ‘liefde’ aan je maceraat te geven: roer het plantmateriaal even om en controleer op eventuele schimmelvorming, zeker wanneer je met vers plantmateriaal werkt.

Een andere optie is om warm te macereren. Hierbij laat je de gekozen kruiden 1 tot 3 uur ‘au bain- marie’ in de basisolie trekken. De olie mag niet warmer dan 65°C worden, je moet er dus bij blijven om te roeren en regelmatig de temperatuur na te kijken. Voordeel is dat je snel aan de slag kan met andere bereidingen (en dat je aanrecht niet vol staat met diverse potjes met trekkende kruiden…). Vergeet ook niet om hygiënisch te werken: desinfecteer of steriliseer steeds je werkmateriaal. Op deze manier is de kans op schimmelvorming of botulisme stukken kleiner en kan je langer van je creatie genieten. Ook niet onbelangrijk: labels! Zorg dat je op elk potje een label hebt hangen met kort de startdatum, de draagolie, het kruid en het aantal (benodigde) maceraties. Ik spreek uit eigen ervaring dat je na potje nummer 10 echt niet meer weet wat je ook alweer gedaan had met potje nummer 1… Zeker niet met een drukke baan, enkele kinderen en een vrolijke beestenboel in huis.
Zo. Nu we een maceraat kunnen maken, is het tijd voor het echte werk!

Eerste Hulp Bij Kloven-zalf
Kloven ontstaan wanneer de huid droog is en er onvoldoende vocht wordt vastgehouden. En laat het najaar en de winter nu juist veel van onze huid vragen. Dus daarom gaan we aan de slag met deze vette maar huidherstellende klovenzalf.
Wat heb je nodig? (voor +/- 120ml zalf)
– Werkmateriaal: precisieweegschaal, één of meerdere potjes (steriel), thermometer, glazen maatbeker of potje. 
– 50ml goudsbloem maceraat
– 50ml smeerwortel maceraat
– 10 gram bijenwas (wil je een stevigere zalf? Dan voeg je 15 gram bij je bereiding)
– 5ml duindoornolie
optioneel: 1 eetlepel kokosolie
optioneel: 10 -12 druppels essentiële olie (E.O.) naar keuze (maar lavendel is hier een mooie keuze).
optioneel: enkele druppels vitamine E

Werkwijze:
– Verwarm de maceraten, de kokosolie en de bijenwas ‘au bain-marie’ tot 65°C. Roer regelmatig tot de bijenwas gesmolten is en het mengsel mooi homogeen is. Zet je vuur uit.
– Laat – al roerend – het mengsel afkoelen tot +/- 40°C. Je krijgt al een vastere, stevigere structuur. Voeg de duindoornolie en eventueel de E.O. en de vitamine E toe. Roer alles nog eens goed door.
– Spatel je zalf in het steriele potje.
– Label je creatie (wat?, wanneer?, wat zit er in?)

Een aandachtspuntje:
in het Groot Handboek Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst wordt vermeld dat het gebruik van smeerwortel, ook uitwendig, wordt afgeraden tijdens de zwangerschap en het zogen. Vervang in dit geval het smeerwortel maceraat door kamille maceraat of een maceraat van sint janskruid (wel mee opletten wanneer je in de zon gaat lopen.)
Spoel, voor je deze zalf gaat gebruiken, je kloven schoon met een hydrolaat van lavendel.
Alle kruiden in deze zalf hebben de eigenschap om wonden snel te laten helen. En je wil echt geen ontstekingen in een vers geheelde wonde.

In de volgende nieuwsbrief kom ik bij jullie terug met nog twee winterse recepten om je huid te verzorgen en te verwennen!